bouwkundige benadering van een architectonisch ontwerp / uitgangspunten detailleren / bouwmethodiek.
kopie maken toegestaan tenzij .......... disclaimer
Voorwoord detailleren.
voorwoord 2023/2024
Techniek en maatschappij:We zijn alweer ruim een jaar verder maar nog steeds is het onderwerp van 2022 interressant en ben ik er nog druk mee bezig. Alhoewel de benaming iets is ingekort want de uitvoerenden hielden zich, in die tijd, niet bezig met de wetenschap, maar met de uitvoering hiervan.
Een mooi voorbeeld hiervan is het ontstaan van de kruipruimte.
Over het ontstaan van de oorspronkelijke houten vloer boven de toen nog niet benodigde kruipruimte is weinig geschreven, maar is interessanter dan je in eerste
instantie denkt.
Het begint namelijk (bij nieuwbouw) met de extra (voor)kamer voor het bezoek, waar een houten vloer in komt zoals in de opkamer van de gegoeden.
Dit werd namelijk financieel mogelijk omdat er toen stoomhoutzagerijen kwamen die goedkoper en sneller planken konden zagen.
Later werd de ruimte onder deze vloer gebruikt voor de aanleg van riolering en installatie leidingen.
Voor onderhoud en wijzigingen hieraan moest je er ook bij kunnen komen. De ruimte onder de vloer werd dan ook dieper. Vandaar de naam.
hiervoor het onderwerp "Kruipruimten onder vloeren" behorende bij het onderdeel "vloeren - vloeren divers".
De houten vloer verdween weer tijdens de wederopbouwperiode en werd vervangen door betonnen systeemvloeren met de daarbij behorende problemen.
Het principe van de kruipruimte bleef echter bestaan met thans als huidig probleem dat deze moet worden geisoleerd en bij natte periodes volloopt
met water, omdat we zijn gaan bouwen op andere plaatsen daar waar we dit vroeger nooi deden.
Edoch met nieuwe technieken en veranderingen in de woninginrichting is deze niet altijd meer nodig.
voorwoord 2022
Techniek, wetenschap en maatschappij:Onder deze noemer ben ik thans, via een leesclub van het historisch Genootschap Voet van Oudheusden, bezig met de hieronder genoemde onderwerpen en wel vanuit het gezichtspunt van de uitvoerende bedrijfstak 'de bouwnijverheid', zonder welke deze nieuwe westerse wereld niet had kunnen bestaan.
Onderdelen hiervan, welke voor deze website interressant zijn, zullen hierin dan ook worden verwerkt.
|
De periode van halverwege de 19e en begin 20ste eeuw was een tijd van grote veranderingen en grote uitvindingen.
Zo rond 1850 ontstond er een nieuwe westerse wereld.
Technische vooruitgang en de industriële revolutie begonnen elkaar steeds meer te beïnvloeden en natuurwetenschappen werden steeds belangrijker.
Samen brachten ze ontwikkelingen op gang die z'n weerga niet kent en die de wereld binnen enkele generaties volledig veranderde.
Hoe was dat in Culemborg? Hoe was het hier gesteld met de woonomstandigheden, de zorg, de hygiëne? Met de stadsmest, de tonnetjes, de aanleg van de riolering? Welke impact had de aanleg van het spoor in Nederland en wat was de betekenis voor Culemborg dat er gekozen werd om de spoorlijn hier over de Lek te laten lopen én dat er een station werd gesitueerd. |
|
voorwoord 2020/2021
Elke pandemie heeft invloed op het bouwen.Niet altijd is deze impact even groot. E.e.a. heeft ook te maken met andere factoren die er zijn, zoals: het tijdsbeeld waarin we leven.
Corona is dan ook niet te vergelijken met de cholera van weleer. Bouwkundig had deze epidemie veel meer invloed dan de huidige pandemie.
|
Maar dat was het verleden tijd.
Waar we vroeger buiten leefden zitten we thans opgesloten thuis te werken achter een beeldscherm, daar waar het rustig is, op een zolderkamertje (te koud in de winter en te warm in de zomer) met als enige buitenruimte een balkon van een paar m². Het leven in een stad is ook niet alles. |
voor de tijd van weleer het subonderwerp: Culemborg, de stad en het water in de tweede helft van de negentiende eeuw.
voorwoord 2019
Algemene technische kennis is in rap tempo verdwenen. De computer regelt alles voor ons en weet overal een antwoord op. Zelf nadenken is niet meer nodig. Onderstaande berichtgeving kan bij leken daarom paniekzaaierij veroorzaken.|
Wat mij het eerst opviel in dit bericht waren de teksten; "huizen met stalen fundering op kleigrond" en de tekst dat zeker 1 miljoen huizen dreigen te verzakken door een te lage grondwaterstand. De tekst "huizen met stalen fundering op kleigrond" werd gelukkig later op de dag gewijzigd in "funderingen op staal", er zijn dus toch nog mensen die opletten. Hoe komt men echter aan 1 miljoen huizen komt als er maar 7,8 miljoen woningen zijn is mij onduidelijk.
Maar wat is "dreigen" ? |
|
Bij mij in de buurt, in het midden van het land, met huizen van rond rond 1900 en een fundering op staal zijn geen problemen geconstateerd. Alleen vaarde bij ons het pont over de Lek in verband met een te lage waterstand tijdelijk niet.
voorwoord 2016/2017/2018Eigenlijk zou ik na mijn pensionering tijd over moeten hebben om al mijn voornemens m.b.t. deze website te verwezenlijken, maar niets is minder waar.De geboorte van kleinkinderen en het overlijden van dierbaren kost meer tijd dan je van te voren kunt bedenken, maar mijn grootste probleem is, dat ik moelijk nee kan zeggen. Het maken van tekeningen voor; en klussen bij derden is hiervan het gevolg. Maar ook mijn eigen klussen kosten veel tijd, vooral als het gaat regenen in de weekenden waarop je de werkzaamheden gepland hebt, zoals bij het vervangen van 20 jaar oude gebitumineerde golfplaten door stalen dakpanplaten op mijn vakantiewoning te Rohel. Ik zal dus nog jaren moeten doorgaan. |
|
voorwoord 2015
Van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heb ik mogen ontvangen, zoals alle huizenbezitters, een voorlopige energielabel.Het bepalen van een juist label is voor menig huizenbezitter goochelen met de waarden van standaard oplossingen welke eigenlijk niet van toepassing zijn.
De meest belangrijke waarde waar het om draait is het eigen energieverbruik. In mijn geval al jaren dalende.
Als ik mijn woning vergelijk met die van Jan Modaal, dan valt mij het volgende op:
Een vrijstaande woning uit 1926.
Het huis is geïsoleerd conform de maatstaven van 1985.
Op het dak liggen sinds 2008 4 zonnepanelen.
De aangebouwde serre en tuinkamer worden 's winters verwarmd tot een max. van ca 15° C.
Per jaar gebruik ik ongeveer 1600 m3 gas en 1000 kWh elektra.
Het huis heeft energielabel G
De gang grenzend aan een ongeisoleerd buitenmuur ga ik binnenkort aan de binnenkant isoleren (de buitenmuren zijn steens en hebben geen spouw).
De overige ongeïsoleerde buitenwanden (schoorsteenkanalen, keukenschouw, etc) blijven zo als ze zijn. Buitenisolatie is namelijk geen optie i.v.m. de breedte van de poort.
Ik ben benieuwd wat het effect is op mijn gasverbruik.
voorwoord 2014
Bij het opruimen van mijn zolder, kwam ik een doos met vergeten tekeningen tegen. Waaronder deze, welke ik met behulp van enige inmetingen en mijn vergrotingskoker, tijdens mijn studie aan de HTS te Utrecht heb gemaakt.De huidige header boven boven elk bouwkundig onderdeel van deze site is gemaakt van een fragment van deze schetsen.
Utrecht - nieuwegracht 59 tot en met 43 en nieuwegracht 41 tot en met 29
Utrecht - nieuwegracht 24 en 26 en nieuwegracht 51 tot en met 43
voorwoord 2013
Dankzij de crisis van afgelopen jaar zijn een aantal voornemens versneld uitgevoerd. Doch andere zijn juist uitgesteld omdat werkzaamheden die in de toekomst stonden gepland juist versneld zijn uitgevoerd.Zoals een interne verbouwing bestaande het veranderen van de verdiepingsindeling, het maken van een studieruimte, het aanbrengen van een extra badkamer, het vervangen van de schuurdak, het maken van een werkplaats/knutselruimte, etc.
Tevens zijn we begonnen met het volgen van Monumentencommissie vergaderingen en oudheidkundige bijeenkomsten.
Fitness ik 2 x per week, i.p.v. 1 x, zit ik vaker op de hondenclub en heb ik een 2e Briard aangeschaft.
Vervelen doe ik me dan ook niet, maar het jaar is nog vroeg en mijn archief is nog steeds vol.
voorwoord 2012
De index wordt aangepast en de verwijzingen maar sites van derden worden verplaatst, waardoor controle op jet werken van de links vereenvoudigd.Verder gaan we gewoon door waar we waren gebleven, updaten en uitbreiden.
voorwoord 2010/2011
Door dat ik, gedwongen door de huidige bouw recessie, iets meer dan een jaar hoofdopzichter ben geweest, (Op zich een aparte ervaring.) zijn de in 2009 genoemde omzettingen nog niet allemaal uitgevoerd. Zo ook het toen geplande opschonen van mijn persoonlijk papieren en digitale archief.
Wellicht lukt het dit jaar.
voorwoord 2009
De diverse verwijzingen naar pdf bestanden zullen waar mogelijk worden omgezet naar html.
Overige aanvullingen zijn afhankelijk van het opschonen van mijn persoonlijk papieren archief.
Mijn digitale archief volgt daarna.
voorwoord 2008
Het onderdeel materialisering en voorschriften is gesplitst.
Het onderdeel voorschriften is opgenomen in het onderdeel ontwerpproces. Het onderdeel materialisering zal worden uitgebreid als daar aanleiding toe is.
2005, 2006, 2007
Het oorspronkelijke lesmateriaal is uitgebreid met documentatie uit mijn
persoonlijk archief en aangepast n.a.v. vragen van mijn ontwerpende collega’s:
Aad van Berkel
Amsterdamse Hogeschool voor Academie van Bouwkunst
Cursus V2 Bouwtechniek 2000-2001 / 2001-2002 / 2002-2003
docenten Roy van Rijk en Aad van Berkel
Voorwoord detailleren:
Detailleren kunnen we simpel gezegd onderverdelen in
- architectonisch detailleren (het uiterlijk ofwel de toeters en de bellen)
- bouwkundig detailleren (het broodnodige zoals loodslabben, afschot, bouwtolerantie, etc)
Architectonische details:
Dit zijn details die tot stand zijn gekomen na een (intensief) ontwerpproces.De uiteindelijke vorm is “meer” de uitkomst van een creatief proces dan van een technisch proces.
De totstandkoming van deze details is daarom vergelijkbaar met de manier waarop de vorm van het gebouw, de plattegronden, de compositie van de gevels en de materialisatie is bepaald.
Bij dit alles vormt naast het programma van eisen van de opdrachtgever een aantal andere randvoorwaarden zoals bijvoorbeeld stedenbouwkundige eisen en de technische mogelijkheden het kader.
Maar de visie van de architect bepaald uiteindelijk hoe binnen dit kader het gebouw, de plattegrond, materialisatie en dus ook de detaillering er uit zal gaan zien.
Een architectonisch detail zegt daarom veel over de filosofie van de architect, en omdat het per definities om het allerkleinste en dus het gemakkelijkst te manipuleren schaalniveau gaat, is het detail er misschien zelfs wel de meest directe vertaling ervan.
Bouwkundige details:
In de voorgaande fasen speelt de techniek in eerste instantie dus een ondergeschikte rol en dat is opvallend voor iets waarmee de bouwkundige overgang van de esthetica naar de techniek en het creatieve gebruik van materialen wordt geregeld.Als het bouwkundig misgaat (lekkages, koudebruggen e.d.)
gebeurt dat meestal op die plaatsen waar de grenzen liggen tussen deze twee
uitgangspunten.
Beide detailvormen zijn daarom tegelijkertijd bepalend voor
de manier waarop het gebouw wordt ontworpen.
Het is daarom belangrijk te weten dat de architectonisch details dan pas gelden nadat de architectonisch / bouwkundige problemen van de verschillende overgangen zijn opgelost.
Om die reden hebben wij een aantal uitgangspunten genomen, waarvan wij denken dat ze voor jullie belangrijk zijn om als leidraad te dienen, om de grenzen aan te geven waar een architect volgens een bouwkundige zijn details en dus zijn ontwerp op dient te baseren om tot een goed architectonisch detail te komen.
Detailleren is het ‘technisch’ vertalen van een
architectonisch ontwerp naar visueel bouwen.
Voor ‘het ontwerp’ willen we uitgaan van de door jullie aangeleverde
werkstukken/ontwerpen die we als rode draad door het gehele semester zullen
gebruiken.
Met de door jullie te maken opdrachten willen we de behandelde onderwerpen in de
door jullie gemaakte werkstukken/ontwerpen benadrukken door hier over te
discussiëren.
- De opbouw van de colleges zal volgens onderstaand schema geschieden:
- Introductie:
- Materialisering en voorschriften:
Bij de voorschriften geven we een inzicht in het administratieve gedeelte waaraan uitgangspunten ontwerp, keuze materialisering, detaillering en dergelijke aan moeten voldoen.
We nemen hier het "definitieve ontwerp" als uitgangspunt. Omdat in deze fase de eerste principe details en de details voor de volgende fase "het bestek" worden bepaald. Dit is ook de fase waar de eerste confrontatie tussen architect en bouwkundigen plaats vind. De architect dient zijn ontwerp nu ook technisch uit te leggen. - Constructie:
Hier behandelen wij het skelet en de draagstuur van het ontwerp uit het oogpunt van de bouwkundige. - Gevels en daken:
Uitgangspunt hier is de buitenschil van het gebouw. "De regenjas", waar we niet alleen de gevels maar zeker ook de vijfde gevel, het dak, mee bedoelen. - Stijgpunten en vloeren:
Deze zijn net als gevels en daken onomstotelijk met elkaar verbonden. Wij zien deze twee onderwerpen om die reden dan ook als een onderdeel. - Sanitair en installaties:
Vaak net als de stijgpunten het ondergeschoven kindje van het ontwerp dat meer aandacht verdiend. - Nabespreking:
